Hiện nay trên thị trường, bên cạnh độ đèn, độ camera, độ màn hình ô tô thì độ loa, nâng cấp âm thanh luôn được nhiều chủ xe quan tâm chăm chút. Bởi đa phần ô tô phổ thông ít được nhà sản xuất đầu tư về mặt âm thanh nên việc độ loa hay âm ly sẽ đem đến trải nghiệm âm thanh sống động, đặc sắc hơn.
Kiến thức cơ bản về âm thanh xe hơi
Âm thanh xe hơi được tạo
ra bởi hệ thống loa trong xe. Hệ thống loa ô tô thường lắp ở các vị trí: taplo,
cột trụ chữ A, ốp cánh cửa, bệ sau hàng ghế sau…
Cấu
tạo của loa ô tô bao gồm:
- Củ loa: Củ loa gồm cuộn
dây gắn với màng loa, đặt trong từ trường nam châm vĩnh cửu. Khi dòng điện chạy
qua, cuộn dây sẽ rung động tạo nên các dao động truyền ra ngoài thông qua màng
loa.
- Thùng loa: Thùng loa
chứa toàn bộ củ loa bên trong. Độ dày, vật liệu và cấu tạo thùng loa ảnh hưởng
nhiều đến âm thanh loa phát ra.
- Lỗ dội âm: Các lỗ
thông liên kết với thùng loa bố trí bên ngoài màng loa vừa bảo vệ màng loa, vừa
cho phép âm thanh thoát ra.
- Các phụ kiện khác:
dây điện, giắc cắm, giá cố định loa…
Âm thanh nói chung và
âm thanh xe hơi nói riêng được phân thành 3 dải âm chính tương ứng với 3 dải tần
số:
- Âm Bass nằm trong khoảng
tần số từ 20 Hz đến 500 Hz: Âm Bass là dải âm thấp, sâu, biểu thị độ trầm của
âm thanh.
- Âm Mid nằm trong khoảng
tần số 500 Hz đến 6.000 Hz: Âm Mid là dải âm trung. Những âm thanh thông thường
trong cuộc sống như giọng nói, tiếng kêu động vật… đều nằm trong dải âm này.
- Âm Treble nằm trong
khoảng tần số từ 6.000 Hz đến 20.000 Hz: Âm Treble là dải âm cao, biểu thị độ bổng
của âm thanh. Dễ hình dung là những âm thanh có độ cao, thánh thót.
Nguồn
phát âm thanh qua loa ô tô thường là:
Đầu đĩa CD, DVD: Trước đây khi đĩa CD hay DVD thịnh hành, nhà sản xuất ô tô thường trang bị trên xe đầu đọc CD hoặc DVD, khi trình chiếu âm thanh sẽ phát qua hệ thống loa. Tuy nhiên ngày nay CD, DVD đã lỗi thời, đa phần các mẫu xe ô tô đời mới đã dần cắt giảm, không còn trang bị đầu đọc CD/DVD, thay vào đó chỉ trang bị màn hình ô tô.
Màn hình giải trí trên xe hơi, ô tô: Màn hình ô tô hiện nay đóng vai trò như một chiếc máy tính bảng trên xe.
Nếu được kết nối internet, người dùng có thể xem phim, nghe nhạc trực tuyến. Âm
thanh từ màn hình sẽ được phát qua hệ thống loa trên xe.
Cổng AUX, USB: Thông
qua các cổng này, người dùng có thể kết nối các thiết bị khác như máy MP3, điện
thoại… với hệ thống loa trên xe ô tô.
Các loại loa ô tô
Tương ứng với 3 dải âm
thanh ô tô, hệ thống loa ô tô có 3 loại loa chính:
Loa
trầm và loa siêu trầm Sub
Loa trầm (Woofer) và
loa siêu trầm Sub (Subwoofer) là loại loa thể hiện âm thanh dải Bass trầm, dễ
hình dung nhất là tiếng trống. Loa trầm thể hiện âm thanh dải tần thấp, còn loa
siêu trầm sẽ thể hiện âm thanh dải tần siêu thấp.
Đặc điểm của loa trầm
và loa siêu trầm là kích thước lớn, thùng loa to để tạo ra tiếng bass đầy. Bởi
công suất lớn nên loa trầm và loa siêu trầm thường được lắp ở dưới gầm ghế xe
hay phía sau cốp xe.
Loa Sub ô tô có 2 loại:
Sub hơi và Sub điện.
- Sub hơi là loa lấy
tín hiệu từ âm ly ô tô như các loa bình thường khác mà không có bộ khuếch đại
âm thanh riêng của nó.
- Sub điện là loa tích
hợp bộ khuếch đại âm thanh riêng bên trong và có cả bộ cắt tần số nhằm loại bỏ
những âm tần số cao, chỉ để lại âm trầm có tần số nằm trong dải Bass.
Loa
trung Mid
Loa trung Mid (còn gọi là loa Center – loa trung tâm) là loại loa tập trung thể hiện âm thanh dải Mid trung, đây là những âm thanh có tần số phổ biến nhất, dễ hình dung nhất là giọng nói con người. Do đó, loa Mid được xem là loại loa cơ bản, nhất định phải có. Các loa có sẵn đi kèm với những thiết bị điện tử như TV, điện thoại, màn hình ô tô… đều là loa Mid.
Loa Mid ô tô có kích
thước trung bình tầm 3 – 5 inch. Loa Mid thường được lắp ở cánh cửa xe. Loa Mid
ô tô không nhất thiết phải có thùng loa như loa Bass. Thông thường người ta sẽ
tận dụng ốp cửa làm thùng loa.
Loa
Treble
Loa Treble (còn gọi là
loa tép hay trép) là loại loa thể hiện âm thanh cao, bổng ở dải Treble, dễ hình
dung nhất là âm thanh sắc cao như tiếng chim hót. Loa Treble ô tô có kích thước
nhỏ tầm 1 – 2 inch, thường được lắp ở góc taplo sáp kính lái, cột chữ A vị trí
ngay góc kính cửa, ốp cánh cửa xe…
Hệ thống âm thanh trên xe nguyên bản có gì?
Các dòng xe hạng sang
thường được đầu tư nhiều về hệ thống âm thanh ô tô. Điển hình như xe Mercedes
có hệ thống âm thanh vòm Burmester. Các dòng xe C-Class như C200, C300 AMG hay
E-Class như E200, E300 AMG đều được trang bị hệ thống âm thanh vòm Burmester 13
loa, riêng dòng S-Class Maybach có đến 26 loa. Trong hệ thống âm thanh này có đầy
đủ loa Mid trung tâm, loa Sub và loa Treble bố trí ở nhiều vị trí trong xe.
Tuy nhiên với các dòng
xe phổ thông, để tối ưu giá bán thì những trang bị giải trí như màn hình ô tô
và hệ thống âm thanh ô tô thường bị cắt giảm chỉ ở mức trung bình, không được đầu
tư nhiều.
Nhóm xe cỡ nhỏ giá rẻ
như Kia Morning, Hyundai i10, Toyota Wigo… thường chỉ có âm thanh 4 loa bố trí ở
4 cánh cửa.
Nhóm xe hạng B, hạng C
như Toyota Vios, Hyundai Accent, Hyundai Elantra… thường chỉ có âm thanh 6 loa:
4 loa ở cánh cửa và 2 loa ở trước. Riêng Mazda 3 được đầu tư hơn với âm thanh 8
loa.
Nhóm xe hạng D giá trên
1 tỷ đồng được đầu tư hơn như Toyota Camry 9 loa, Mazda 6 11 loa, Honda Accord
8 loa…
Khác với xe hạng sang,
những xe ô tô dòng phổ thông đa phần chỉ sử dụng loa Mid thường. Chỉ riêng một
số mẫu xe trên 1 tỷ đồng mới được trang bị những loa ô tô của thương hiệu lớn
như Toyota Camry là loa JBL, còn Mazda 6 là loa Bose.
Do đó nhìn chung với xe
ô tô giá dưới 1 tỷ đồng hệ thống âm thanh xe oto chỉ ở mức trung bình, đủ nghe.
Những xe dưới 500 triệu, âm thanh ở mức tạm chấp nhận. Còn nếu đòi hỏi trải
nghiệm âm thanh hay đúng nghĩa, các dải tần rõ ràng, tròn trịa, nhất là dải
Bass trầm hay Treble cao thì khó có thể.
Có nên độ loa ô tô?
Nâng cấp âm thanh xe
hơi hay còn gọi là “độ” loa xe hơi là một giải pháp được nhiều người lựa chọn
hiện nay để nâng tầm trải nghiệm âm thanh cho xe. Bởi hệ thống âm thanh của đa
phần các xe oto phổ thông như phân tích trên đều chỉ tạm, ít loa, sử dụng loa
thường ở dải tần Mid cơ bản. Còn nói về âm thanh hay, âm sắc trầm bổng rõ ràng,
mang tầm trải nghiệm thì không có được.
Mặt khác xe phổ thông
thường có thân vỏ mỏng, cách âm kém. Do đó hệ thống âm thanh lại càng quan trọng.
Đây được xem như cách “cứu thua”, giúp át đi tiếng ồn trong cabin. Vì thế đó là
lý do vì sao xu hướng nâng cấp âm thanh xe hơi lại đang “thịnh” đến vậy.
Ô tô ngày nay không chỉ
đơn giản là phương tiện để đi lại mà còn là nơi người ta mong muốn có được trải
nghiệm tiện nghi, cao cấp hơn. “Độ” âm thanh xe hơi sẽ giúp âm thanh xe trở nên
chuẩn mực hơn, xem phim hay nghe nhạc sống động hơn. Từ đó những chuyến đi cũng
thú vị và cảm xúc hơn rất nhiều.
Độ loa Sub
Với kiểu này, hệ thống
âm thanh xe hơi nguyên bản sẽ được giữ nguyên chỉ độ thêm 1 hoặc 2 loa Sub siêu
trầm cho xe. Đây là cách độ âm thanh xe ô tô tiết kiệm được nhiều người lựa chọn,
phù hợp với những ai thích dải âm Bass trầm.
Độ loa Sub và thêm loa Treble
Với kiểu này, hệ thống
âm thanh xe hơi nguyên bản sẽ được giữ nguyên, độ thêm loa Sub siêu trầm và loa
Treble nhỏ âm cao. Kiểu độ này được đánh giá cao hơn, bởi với hệ thống loa Mid
sẵn có kết hợp thêm loa Sub siêu trầm và loa Treble âm cao thì người dùng đã có
đầy đủ cả 3 loại loa tương ứng với 3 dải âm trầm – trung – cao. Ở kiểu độ này,
người ta thường độ 1 loa Sub và 2 loa Treble.
Độ loa Mid
Loa nguyên bản theo xe ở
những dòng xe giá rẻ thường là loa tiêu chuẩn, chất âm không hay. Do đó với những
“dân chơi” chịu chi, họ thường sẽ thay luôn toàn bộ dàn loa nguyên bản bằng những
loa chất lượng hơn, đến từ các thương hiệu lớn.
Độ âm ly
Amply là thiết bị giúp
khuếch đại tín hiệu âm thanh (tăng âm). Thực tế trong một số dòng loa cũng đã
có sẵn amply như Sub điện. Tuy nhiên khả năng khuếch đại sẽ không bằng đầu
amply độc lập.
Do đó nếu người dùng muốn
tín hiệu âm thanh từ nguồn phát lớn hơn có thể độ thêm amply ô tô. Độ amply thường
là lựa chọn phù hợp với những ai muốn trải nghiệm âm thanh chuyên nghiệp. Tuy
nhiên để tránh âm thanh trong xe gây ồn bên ngoài, xe độ amply nên có cách âm tốt.
Kinh nghiệm nâng cấp âm thanh xe hơi
Cách chọn loa xe
Khi mua loa ô tô nên
chú ý đến các yếu tố sau:
Dải
tần loa
Biết được dải tần của
loa người mua sẽ biết đây là loại loa siêu trầm Sub, loa trung Mid hay loa âm
cao Treble. Nếu xem xét kỹ hơn bạn cũng sẽ biết và so sánh được các dải tần loa
với nhau. Ví dụ cùng là dòng loa Sub siêu trầm, nhưng loa này có dải tần thấp
hơn loa kia. Cùng là dòng Mid nhưng sẽ có loa có dải tần rộng hơn đạt được độ
trầm bổng cao hơn loa khác.
Độ
nhạy loa
Độ nhạy của loa (đơn vị
Decibel dB) sẽ cho biết độ lớn, độ to hay âm lượng của loa khi phát ra. Thông
qua độ nhạy, người mua có thể chọn công suất amply phối ghép phù hợp.
Trở
kháng
Trở kháng loa ô tô do
cuộn dây bên trong loa quyết định. Biết được trở kháng của loa, người mua có thể
chọn phối amply phù hợp. Mức trở kháng loa phổ biến là 4 ohm, 6 ohm hoặc 8 ohm.
Mức trở kháng lớn thì công suất càng lớn.
Công
suất cực đại
Thông qua thông số công
suất cực đại, người mua sẽ biết được mức giới hạn công suất của loa từ đó lựa
chọn phối với xe hoặc độ thêm amply phù hợp.
Kích
thước loa
Kích thước loa cũng rất
quan trọng. Tuỳ vào xe, vị trí lắp loa mà có thể chọn kích thước loa phù hợp.
Cách
chọn amply xe
Khi mua amply ô tô, người
mua cần chú ý đến các yếu tố sau:
- Trở kháng: Trở kháng
âm ly phải nhỏ hơn hoặc bằng trở kháng loa.
- Công suất: Công suất
của amply phải lớn hơn công suất của loa, lý tưởng là lớn gấp 2 lần công suất
trung bình loa.
Độ loa ô tô nên chọn loại nào tốt?
Hiện nay trên thị trường
có rất nhiều loại loa ô tô, trong đó đáng chú ý có những loại loa ô tô đến từ
các thương hiệu lớn nhận được đánh giá cao về chất lượng như:
Micro-Precision
Một trong những dòng sản
phẩm chủ lực của thương hiệu Micro- Precision của Đức phải nhắc đến nhiều nhất
chính là dạng loa âm thanh. Dòng sản phẩm loa không chỉ được đánh giá cao về
tính thẩm mỹ mà còn được công nhận về chất lượng. Sản phẩm của thương hiệu
Micro- Precision được kiểm chứng chất lượng, thông qua sự đầu tư tỉ mỉ nhất
trong quá trình sản xuất.
Gladen
Loa của thương hiệu âm
thanh Gladen (Made In Germany) được vinh danh nhiều lần bởi Hiệp hội Âm Thanh
Emma Châu Âu tổ chức. Ngoài dòng loa cực kỳ chất lượng, thương hiệu Gladen cũng
nổi tiếng về sản phẩm amply chất lượng không kém.
Blam
Thương hiệu Blam (Pháp)
cho ra những sản phẩm loa ô tô chất lượng tốt với mức giá phải chăng, đây là
thương hiệu âm thanh nổi tiếng nhất tại Pháp. Hiện tại sản phẩm loa của thương
hiệu Blam bán rất chạy tại thị trường Việt Nam nên không tránh khỏi trường hợp
hàng giả. Khách hàng cần chú ý khi chọn mua sản phẩm.
Mosconi
Thương hiệu âm thanh
Mosconi thành lập từ năm 2009 là một sản phẩm được nhập khẩu từ Ý. Với 13 năm
hoạt động nhận được nhiều giải thưởng lớn từ Hiệp Hội Âm Thanh Châu Âu, dòng
loa xe hơi này là một trong những thương hiệu đi đầu trong lĩnh vực độ loa xe
hơi. Các sản phẩm luôn được đánh giá cao về thiết kế cho đến chất lượng âm
thanh.
Bose
Loa Bose đến từ thương
hiệu Bose của Mỹ – đây là một trong những công ty sản xuất thiết bị âm thanh
hàng đầu thế giới. Những dòng xe ô tô cao cấp của các hãng lớn như Mercedes,
Mazda… thường được trang bị dòng loa thương hiệu này. Thế mạnh của loa Bose
chính là dải âm trầm Bass. Do đó khi độ loa Bose cho ô tô đa phần sẽ chọn loa
Sub âm trầm hãng này.
(Xem thêm: Thông cống nghẹt tại Hồ Chí Minh chỉ từ 50k)
Vì khá được ưa chuộng
nên hiện nay trên thị trường xuất hiện loa Bose ô tô nhái rất nhiều. Người bán
thường quảng cáo là loa Bose tháo xe Mercedes, Mazda… nhưng thực tế chỉ là hàng
nhái. Người mua nên cẩn trọng
Pioneer
Loa Pioneer đến từ
thương hiệu Pioneer của Nhật – đây là tập đoàn chuyên sản xuất các thiết bị giải
trí kỹ thuật số hàng đầu. Các thiết bị của Pioneer cũng được nhiều hãng ô tô Nhật
sử dụng như Toyota.
Loa Pioneer ô tô được
bán khá phổ biến ở thị trường Việt Nam, nổi bật với dòng loa Sub trầm và loa lắp
cánh cửa. Thế mạnh của loa Pioneer ô tô đó là mức giá khá bình dân. Giá loa
Pioneer ô tô dao động từ 1 – 4 triệu/loa tuỳ theo loại.
JBL
Loa JBL ô tô đến từ
thương hiệu JBL của Mỹ – đây là công ty chuyên sản xuất thiết bị âm thanh nổi
tiếng. Thế mạnh của loa JBL cũng là các dải âm trầm như loa Bose nhưng theo
phong cách trong trẻo hơn. Giá loa JBL ô tô dao động từ 2 – 8 triệu/loa tuỳ
theo loại.
Infinity
Loa Infinity ô tô cũng
đến từ thương hiệu Infinity của Mỹ – là một trong những công ty chuyên về thiết
bị âm thanh lâu đời. Loa ô tô Infinity được bán khá phổ biến tại Việt Nam, đa dạng
mẫu mã. Giá loa ô tô Infinity từ 2 – 10 triệu/loa tuỳ theo loại.
(Xem thêm: Phụ kiện ô tô)
Focal
Loa Focal ô tô đến từ
thương hiệu Focal – một công ty chuyên thiết bị âm thanh lâu đời của nước Pháp.
Các dòng loa ô tô của Focal được đánh giá cao về chất lượng. Tuy nhiên giá loa
ô tô Focal chính hãng cũng rất cao, dao động từ 10 – 20 triệu/loa, 30 – 40 triệu/bộ.
Ngoài loa, Focal cũng nổi tiếng với mặt hàng âm ly ô tô, giá âm ly Focal ô tô từ
10 – 20 triệu/bộ.
Có thể tự độ loa ô tô tại nhà không?
Trên các diễn đàn âm
thanh, loa ô tô… có nhiều video hướng dẫn cách tự độ loa tại nhà như: cách lắp
đấu thêm loa Treble, cách làm tăng Bass cho loa, tự chế loa Sub…
Tuy nhiên theo các
chuyên gia, cũng như màn hình ô tô, loa liên quan trực tiếp đến hệ thống điện.
Khi độ loa ô tô cần am hiểu chuyên sâu về kỹ thuật điện ô tô, về công suất, trở
kháng… của hệ thống loa, âm ly và có kinh nghiệm nhất định. Nếu không sẽ tiềm ẩn
nhiều rủi ro chập cháy loa, âm ly hay ảnh hưởng đến cả hệ thống điện ô tô. Do
đó, không nên tự độ loa tại nhà mà nên tìm đến các địa chỉ độ loa ô tô chuyên
nghiệp.
Độ loa ô tô ở đâu tốt?
Hiện nay các sản phẩm
loa ô tô nhập khẩu chính hãng rất ít. Đa phần với dòng loa ô tô thương hiệu lớn
đều nhập khẩu dạng tư nhân nhỏ lẻ. Do đó về chất lượng sản phẩm, về giá bán, về
chính sách hậu mãi… chưa có sự đồng nhất. Trên thị trường bên cạnh hàng chất lượng,
loa ô tô giá rẻ trôi nổi hàng nhái, giả các thương hiệu lớn rất nhiều.
Vì thế khi nâng cấp hệ
thống âm thanh xe hơi, độ loa ô tô, bạn nên ưu tiên chọn những địa chỉ độ loa ô
tô lớn, uy tín lâu năm. Bởi những địa chỉ này sẽ niêm yết giá bán rõ ràng, có
chính sách bảo hành lâu dài, tư vấn chọn loa chuyên môn sâu, hỗ trợ lắp đặt bài
bản đúng kỹ thuật…
Nguồn:
NoiThatOTo.net